Ultrazvuk je metoda za vizualizaciju unutrašnjosti određenog dela tela i organa pomoću kog lekar utvrđuje prisustvo izvesnih abnormalnosti ili bilo kakvih promena u unutrašnjosti snimanog tkiva. Ultrazvuk funkcioniše uz pomoć visokofrekventnih zvučnih talasa i tako proizvodi detaljne slike unutrašnjih organa. Za obavljanje ultrazvuka koristiti se gel na koji se prislanja ručni uređaj - transduktor zahvaljujući kojem nastaje slika.
Zašto se obavlja ultrazvuk dojki?
Ultrazvuk dojki je vrsta pregleda koja se preporučuje svim ženama za proveru zdravlja dojki i kako bi se uočile abnormalnosti tipa tumora, cisti i slično. Ultrazvuk dojke često može biti i dopunska medota, za praćenje mamografije koja se koristi za skrining raka dojke.
Kada je potrebno uraditi ultrazvuk dojki?
Ultrazvučni pregled dojki je potrebno da obavljaju žene ispod 40 godina starosti i to kao redovni kontrolni pregled, optimalno jednom godišnje, a u nekim slučajevima i češće.
Vaš lekar takođe može zatražiti ultrazvuk dojke i ukoliko palpatorni pregled ili mamografsko snimanje otkriju promene na dojkama, kao što su:
- kružić u dojci
- mesto na dojci osetljivo na dodir
- uvučene bradavice ili promene na koži dojke
- iscedak iz bradavice koji može sadržati i tragove krvi
Uz pomoć ultrazvuka, ukoliko se uoči određena promena, može se preciznije utvrditi koja vrsta promene je upitanju, da li je recimo cista ispunjena tečnošću ili čvrst tumor.
Takođe, postoje i situacije kada se ultrazvuk može koristiti kao zamena za mamograf prilikom skrininga raka dojke:
- kod trudnica i pacijentkinja ispod 25 godina (kategorija koja ne bi trebala biti izložena zračenju koje proizvodi mamograf).
- kod pacijentkinja koje imaju veoma zgušnjeno tkivo dojke, što otežava vidljivost tumora ili ostalih promena na mamografu.
- Kod pacijentkinja sa ugrađenim implantima kako bi se proverilo da isti cure, imaju deformitet i slično.
Priprema za ultrazvučni pregled dojki
Posebna priprema nije neophodna. Pacijentkinja pre pregleda može neometano obavlja sve svoje aktivnosti, a isto tako jede, pije, primenjuje terapije za neka hronična oboljenja.
Ono što se od pacijentkinje očekuje je:
- Čista koža na predelu dojki i oko njih, bez nanetih pudera, losiona ili kozmetike pre ultrazvuka.
- Ne nošenje nakita na delu tela koji se snima.
- Uklanjanje kompletne garderobe od struka pa naviše.
Kako se izvodi ultrazvuk dojke?
Ultrazvučno snimanje dojke je veoma brza, bezbolna i jednostavna metoda.
Lekar će tražiti od Vas da uklonite garderobu sa gornjeg dela tela i zatim da legnete na leđa na sto pored ultrazvučnog aparata. Naneće Vam prozirni gel na dojku koji nema nikakve posledice po kožu, bezbolan je, nema miris niti ostavlja iritacije. Ovaj provodni gel pomaže da ultrazvučni talasi putuju kroz Vašu kožu.
Uz pomoć transduktora šalju se i primaju visokofrekventni zvučni talasi koji stvaraju slike koje govore o stanju unutar Vaših grudi.
Ovakva procedura snimanja pruža vizualizaciju dojki u realnom vremenu, a snimak se prikazuje na monitoru računara.
Postupak može trajati do 30 minuta.
Rizici prilikom snimanja dojki ultrazvukom
Ultrazvuk dojke ne donosi sa sobom apsolutno nikakav rizik po telo i zdravlje pacijentkinje, ne koristi zračenje i ne ostavlja nikakve posledice. Kao takav veoma je primenljiv i preporučljiv za trudnice i decu.
Prednosti snimanja dojki ultrazvukom
Ultrazvuk dojke može pružiti lekaru pregršt informacija, a najčešće se obraća pažnja na sledeće:
- Da li je prisutna neka kvržica u dojkama
- Da li je kvržica cista ispunjena tečnošću ili čvrst tumor
- Da li su potrebna neka dodatna ispitivanja za proveru raka dojke
- Ukoliko pacijentkinja već ima dijagnostikovan rak dojke, ultrazvuk često predstavlja deo dijagnostičkog procesa.
- Obzirom da ultrazvučna metoda ne podrazumeva zračenje, veoma je poželjan pregled dojki za trudnice i dojilje.
