Šta je mamografija?
Mamografija je metoda rendgenskog snimanja koja se koristi za
pregled dojke radi ranog otkrivanja raka i drugih bolesti dojke. Koristi se i kao dijagnostički i kao alat za skrining.
Zašto se obavlja mamografski pregled dojki?
Mamografi se mogu koristiti za traženje raka dojke, bilo kao
skrining test kod žena bez simptoma ili kod žena koje imaju simptome koji mogu ličiti na posledicu raka. Mamograf često može rano otkriti
rak dojke, kada je mali, pa čak i pre nego što se može napipati izvesna kvržica, što značajno povećava šanse izlećenja i olakšava proces izlečenja.
Kada se obavlja mamografski pregled dojki?
U slučaju skrining mamografijeMamograf za skrining se koristi za traženje znakova raka dojke kod žena koje nemaju simptome ili probleme sa dojkama. Rendgenske slike svake dojke se prave, obično iz 2 različita ugla.
U slučaju dijagnostičke mamografijeMamografi se koriste za pregled dojki žene ukoliko su prisutni sumnjivi simptomi na dojci ili ako se nešto neobično vidi na skrining mamografu. Kada se koriste na ovaj način, nazivaju se
dijagnostički mamografi. Oni mogu uključivati dodatne prikaze (slike) dojke koji nisu deo skrining mamografa. Ponekad se dijagnostički mamografi koriste za skrining žena koje su u prošlosti već lečene od raka dojke.
Mamografija često može pokazati abnormalna područja u dojci. Ova vrsta pregleda ne može sa sigurnošću dati odgovor da li je abnormalno područje konkretno
rak, ali može pomoći zdravstvenim radnicima prilikom odluke da li je potrebno obaviti još dodatnih testiranja, kao što je biopsija dojke.
Glavne vrste promena na dojkama koje se mogu naći mamografskim pregledom su:
- Kalcifikacije
- Mase
- Asimetrije
- Distorzije
Kako izgleda mamografski pregled dojki?
Tokom mamografije, dojke pacijentkinje se postavljaju na ravnu potpornu ploču i laganom kompresijom se sabijaju paralelnom pločom kako bi se tkivo izravnalo. Rendgen aparat proizvodi mali nalet rendgenskih zraka koji prolaze kroz dojke do detektora koji se nalazi na suprotnoj strani. Detektor može biti ili fotografska filmska ploča, koja snima rendgensku sliku na filmu, ili detektor u čvrstom stanju, koji prenosi elektronske signale kompjuteru da bi se formirala digitalna slika. Proizvedene slike se zapravo nazivaju mamografima.
Na filmskom mamografu, tkiva niske gustine, kao što je masnoća, izgledaju providno (tj. tamnije nijanse sive se približavaju crnoj pozadini), dok oblasti gustog tkiva, kao što su vezivno i žlezdano
tkivo ili tumori, izgledaju belje na sivoj pozadini. Na standardnom mamografu, svake dojke se snimaju odozgo i sa strane, iako se mogu napraviti dodatni pregledi ako je lekar zabrinut zbog sumnjivog područja dojke.
Priprema za mamografski pregled dojki
- Od pacijenta se očekuje da sa sobom na pregled ponese svu kompletnu dokumentaciju i do tada obavljene analize kako bi lekar koji obavlja mamografski pregled imao uvid u zdravstveno stanje i istoriju bolesti pacijentkinje.
- Poželjno je da se konsultujete sa lekarom oko vaših menstruacija, jer je u praksi najbolje izbeći nedelju pre same menstruacije kako bi pregled protekao lakše i prijatnije, jer u samoj nedelji pre menstruacije dojke pacijentkinje su uglavnom natečene i osetljivije.
- Na dan ispitivanja poželjno je ne nanositi dezodorans, antiperspirant, pudere, losione, kreme ili parfeme ispod ruku, na ili ispod grudi. Neki od njih sadrže supstance koje se mogu videti na rendgenskom snimku kao bele tačke što daje lažnu sliku i netačan rezultat.
- Obucite laganu i prijatnu garderobu koja ne steže i ne stvara dodatni osećaj nelagodnosti i koju je takođe lako otkloniti, jer se za ovu vrstu pregleda zahteva potpuno uklanjanje garderobe i brushaltera sa gornjeg dela tela.
- Pokušajte svaki put da idete u istu ustanovu kako bi vaše mamografske rezultate bilo lakše pratiti i upoređivati iz godine u godinu.
Prednosti mamografskog pregleda dojki
- Upotreba skrining mamografije može pomoći u prevenciji ako se rak dojke uhvati u određenoj fazi.
- Mamografija poboljšava sposobnost lekara da otkrije male tumore.
- Skrining mamografija poboljšava otkrivanje manjeg abnormalnog rasta tkiva ograničenog na mlečne kanale u dojkama.
Rizici prilikom mamografskog pregleda dojki
Obzirom da mamografija koristi rendgenske zrake za dobijanje slika dojke, pacijenti su izloženi maloj količini jonizujućeg zračenja. Za većinu žena, koristi od redovnih mamografija su veće od rizika koje nosi ova količina zračenja. Čini se da je rizik povezan sa ovom dozom veći kod mlađih žena (mlađih od 40 godina). Međutim, u nekim slučajevima, koristi od upotrebe mamografije za otkrivanje raka dojke mlađih od 40 godina mogu biti veće od rizika od izlaganja zračenju. Na primer, mamografija može otkriti da je sumnjiva masa benigna i da stoga ne treba da se leči. Pored toga, ako je tumor maligni i rano se otkrije mamografom, hirurg će možda moći da ga ukloni pre nego što se proširi i zahteva agresivniji tretman kao što je hemoterapija.
Ažurirano: Dec 2, 2024
| Izdavač: Dijagnostički centar HRAM | O nama